Brandbeveiligingsschakelaar

Inleiding

Brand in de groepenkast en woning is een veel voorkomend fenomeen. In 2012 waarschuwde veiligheidsregio Rotterdam-Rijmond al voor ‘honderdduizenden’ gevaarlijke meterkasten. Een klein vonkje kan snel escaleren tot een levensgevaarlijke situatie. Meestal wordt brand in huis onder de noemer kortsluiting of overbelasting geschaard. Vaak is dit niet terecht en ontstaat brand door opgewekte vonken, ook wel vlambogen genoemd. Met de nieuwe brandbeveiligingsschakelaar is brand in elektrische installaties door vonken verleden tijd. Deze schakelaar detecteert vonken in een circuit en schakelt het circuit uit.

Deze verschillende onderwerpen worden toegelicht:

Geen tijd om dit artikel te lezen, maar wel een vlamboogdetectie bestellen? Klik dan hier.

Opgewekte vonken

Vonken oftewel vlambogen komen vrij wanneer bepaalde materialen over elkaar heen schuren. Deeltjes worden dan verhit door een reactie met zuurstof. Deze deeltjes/vonkjes zijn heet genoeg om een brandbare stof te ontsteken.

We kunnen opgewekte vonken onderverdelen in twee delen: Mechanische vonken en elektrische vonken.

Mechanische vonken
Dit type vonk ontstaat door het zogenoemde slag en stoot principe. Deze vonken hebben een laag energieniveau en zijn meestal niet in staat om iets te ontsteken. Wordt er gewerkt in een situatie met gevaarlijke ontstekingsgevoelige stoffen? Dan dient vonkarm gereedschap gebruikt te worden.

Elektrische vonken
Dit fenomeen is meestal de aanstichter van brand in een woning. Een elektrische vonk ontstaat door snel bewegende elektronen en langzamer bewegende ionen. Snelle elektronen die op neutrale atomen botsen zorgen voor wegschietende elektronen, oftewel vonken. Een andere oorzaak is het onderbreken of gedeeltelijk onderbreken van een stroomvoerend circuit.

Om de bovenstaande uitleg wat eenvoudiger te maken, staan hieronder de meest voorkomende voorbeelden waardoor een vonk kan ontstaan.


Ontstaan mechanische vonken:

  • Processen met mechanisch aangedreven gereedschap, denk hierbij aan slijpen, boren en schuren.
  • Processen met handkracht gedreven handgereedschap waarbij ontlading kan ontstaan.
  • Wanneer er vreemde metalen in snel bewegende onderdelen van elektrische installaties komen.

Ontstaan elektrische vonken of potentiële bronnen:

  • Slechte bedrading schakelaars
  • Relais
  • Elektrische motoren met koolborstels
  • Schuifweerstanden
  • Sleepcontacten en stroomafnemers
  • Slechte contacten en onbedoelde onderbrekingen in stroomkringen
  • Kortsluiting en aardsluitingen (niet voldoende geaard)

Vonken in elektrische installaties worden vooral veroorzaakt door aardsluitingen, slechte contacten, slechte bedrading en onbedoelde onderbrekingen in de stroomkring. Deze kunnen we onderverdelen in de volgende situaties:

  • Bekneld geraakte draden
  • Schade aan draadisolatie
  • Verouderde installaties
  • Gebroken kabels
  • Uv-stralen
  • Huis- en knaagdieren
  • Losse verbindingen en contacten
  • Verborgen stekkerschakelingen
  • Aan mechanische belasting blootgestelde draden

Bovenstaande vlambogen en vonken kunnen ontstaan op de volgende plekken; kabels of draden, vaste installaties, kabels van rechtstreeks aangesloten apparaten of apparaten die met een wandcontactdoos zijn aangesloten.

Wat is een brandbeveiligingsschakelaar?

De brandbeveiligingsschakelaar, de officiële benaming is Arc Fault Detection Device, beschermt woningen en andere panden tegen branden.

Het groepenkast component bestaat uit een vlamboogdetectie, installatieautomaat en aardlekschakelaar. De techniek van een installatieautomaat en aardlekschakelaar wordt al jarenlang gebruikt, maar de vlamboogdetectie is nieuw. Dit component bewaakt het elektronische circuit van een elektrische installatie. Wanneer er een vlamboog/vonk wordt gedetecteerd, schakelt het component af en maakt de installatie spanningsloos.

De brandbeveiligingsschakelaar is dus het eerste component met drievoudige bescherming conform de laatste geldende voorschriften.

Vlamboogdetectie kopen? Bestel ze hier

Hoe werkt een brandbeveiligingsschakelaar?

Bij het ontstaan van een vlamboog heeft deze een paar direct identificeerbare eigenschappen. Deze zijn: 

  • Hoogfrequente storingen
  • Verstoring van de foutstroom bij de nuldoorgang van de stuurspanning 

De vlambogen worden gedetecteerd door de digitale communicatie in het component.

Eaton_afdd_uitleg

Wanneer dit component uitschakelt, zie je op de indicator (4) welke functie het circuit spanningsloos maakt. Het kan door drie functies komen:

  1. Schakeling door installatieautomaat
  2. Schakeling door aardlekautomaat
  3. Schakeling door AFDD (brandbeveiliging)

Waarom is brandbeveiliging belangrijk?

Jaarlijks worden er twee miljoen branden in Europa gerapporteerd. 90% van deze branden vindt plaats in gebouwen. In de meeste gevallen is elektriciteit een ontstekingsbron voor branden. Met de drievoudige bescherming kan de kans op brand zo klein mogelijk gemaakt worden. Hieronder de feiten over brand op een rijtje:

  • 2.000.000 gerapporteerde branden per jaar
  • 90% van de branden in gebouwen
  • 70.000 gewonden door brand per jaar
  • 11 doden door brand per dag
  • € 126.000.000.000 schade in de EU per jaar
  • Meer dan 25% wordt veroorzaakt door een elektrische fout 

25% van de branden kan voorkomen worden door goede brandpreventie in de meterkast met behulp van componenten.

Welke brandbeveiliging heb ik nodig?

Wanneer je jouw gebouw wil beschermen met een vlamboogbeveiliging zijn er een aantal vuistregels die je kunt gebruiken om de geschikte variant voor jou situatie te vinden.

De componenten zijn in de volgende varianten opgedeeld:

Type Toepassing
A - standaard Huishoudelijke apparaten en hedendaagse toepassingen:
  • Woonhuis
F - geavanceerd Toerengeregelde apparaten (bijv: wasmachine en droger):
  • Woonhuis
B/Bfq - allround Installaties met hoge elektronische belastingen:
  • Woonhuis met laadpalen
  • Ziekenhuizen
  • Andere medische instellingen
B+ uitgebreid

Situaties met verhoogde gevoeligheid voor frequenties tot 20 kHz voor bescherming tegen brand met maximale waarde van 420 mA:

  • Boerderijen
  • Tankstations

Tips tegen brand

Naast vlamboogdetectie en de overige maatregelen (kortsluiting en overbelasting) die een groepenkast component kan nemen, zijn er een aantal zaken waardoor je zelf een veiligere situatie kunt creëren.

Tips:

  • Gebruik je meterkast niet als opruimkast
  • Zorg voor zo min mogelijk elektronica in je meterkast, denk hierbij aan routers, modems en dergelijke
  • Plaats een rookmelder in de buurt van je meterkast
  • Plaats een CO2-blusser of schuimblusser
  • Zorg voor een vluchtroute
  • Laat je elektrische installatie minimaal één keer per jaar controleren

Belangrijk: Ga nooit zelf aan de slag in je meterkast. Laat dit over aan een specialist.


Heb je nog vragen over dit product? Of over een ander component? Neem dan contact met ons op via nummer 088 - 51 11 600 of stuur een mail naar klantenservice@elektramat.nl. Direct antwoord maar niet in de gelegenheid om te bellen? Stel je vraag in het chatvenster rechtsonder.


Vlamboogdetectie kopen? Bestel ze hier